Volgens het CBS nam bijna 71 procent van de Nederlandse bedrijven het afgelopen jaar een initiatief tot digitalisering. Een hogere productiviteit en efficiëntiewinst is de vaakst genoemde reden om verder te digitaliseren. Ruim de helft van deze bedrijven ondervond hierbij geen belemmeringen zoals te hoge kosten of een gebrek aan deskundig personeel.

Voor dit onderzoek zijn in augustus 2023 vragen over digitalisering gesteld aan bedrijven met vijf of meer werkzame personen in de industrie, detailhandel en diensten. Digitalisering is volgens het CBS het gebruiken van informatie- en communicatietechnologieën (ICT) en/of digitale technologieën. Dit is dus niet per se een digitale transformatie van de organisatie.

Ruim 40% ziet positieve impact van digitalisering

Niet voor alle bedrijven heeft digitalisering evenveel impact. Ruim 42 procent van alle ondervraagde bedrijven ervaarde de afgelopen 12 maanden een positieve impact van digitalisering op de groei en ontwikkeling. Ruim een kwart van de bedrijven gaf aan geen of nauwelijks impact te merken van het toegenomen gebruik van informatie- en communicatietechnologieën.

Bijna 30 procent van de bedrijven ondernam in het afgelopen jaar geen digitaliseringsinitiatieven. Dit zijn vooral de kleinere bedrijven van 5 tot 50 werkzame personen (bijna 50 procent), maar ook van 50 tot 250 werkzame personen (bijna 30 procent).

Digitaliseren om de productiviteit te verhogen

Voor ruim 4 op de 10 bedrijven is het verhogen van de efficiëntie of productiviteit de belangrijkste reden om verder te digitaliseren. 8 procent van de bedrijven zet ICT vooral in voor het verbeteren van de klantervaring. Dit geldt vooral voor bedrijven in de verhuur en handel in onroerend goed (23 procent). Ook het verbeteren van toegang tot informatie voor bijvoorbeeld besluitvorming was in deze bedrijfstak een relatief vaak genoemde reden (15 procent). Gemiddeld gaf 6 procent van alle bedrijven dit als belangrijkste reden om verder te digitaliseren.

Ruim een derde van de bedrijven zegt geen verdere digitalisering toe te gaan passen. Dit geldt vooral voor kleine bedrijven (56 procent).

Tekort aan personeel en hoge kosten belangrijkste belemmeringen

Voor 16 procent van de bedrijven gold dat een tekort aan vaardig of deskundig personeel binnen het bedrijf de belangrijkste belemmering was bij het digitaliseren. Vooral bedrijven in de verhuur en handel in onroerend goed (32 procent) gaven dit aan. Ook hoge kosten vormden relatief vaak een obstakel voor bedrijven (14 procent). Van alle bedrijven ervaarde echter meer dan de helft geen belemmeringen bij het digitaliseren van het bedrijf (57 procent).

Vooral bij middelgrote en grote bedrijven vormt het gebrek aan vaardig en deskundig personeel binnen het bedrijf een belangrijke belemmering om te digitaliseren. Bij kleine bedrijven waren de hoge kosten vaker het voornaamste probleem.

Grote bedrijven digitaliseren vaker dan kleine

Digitalisering had vaker positieve impact op de groei en ontwikkeling van grote bedrijven dan op kleine bedrijven. Ruim 6 op de 10 grote bedrijven (met meer dan 250 werkzame personen) zagen enigszins positieve of aanzienlijk positieve impact. Dit gold voor ruim een kwart van de kleine bedrijven (5 tot 50 werkzame personen). Wel heeft een aanzienlijk groter deel van deze kleine bedrijven geen digitaliseringsinitiatieven ondernomen.

Lees meer over de CBS Conjunctuurenquête Nederland