Er komt nu zoveel AI (artificial intelligence) op ons af. Veel organisaties zijn bang dat ze de boot missen. Het is zeker goed om te experimenteren met nieuwe technologie, maar laat je niet gek maken. Nieuwe technologie kan alleen gedijen als het goed is ingebed in de strategie en cultuur van de organisatie.
Het is zaak om een evenwicht te vinden in de AI-hype. Verbieden heeft geen enkele zin en is ook contra-productief. Er zit veel waarde in deze innovatie. Maar aan de andere kant is het klakkeloos gebruiken van tools waar we weinig controle over hebben ook levensgevaarlijk.
Digitale volwassenheid: de basis van je digitalisering
Een manier om je koers te bepalen in de AI-hype is je richten op de digitale volwassenheid van de organisatie. Het digitale volwassenheidsmodel van TIMAF biedt je allerlei handvaten om de adoptie van AI in goede banen te leiden.
Bepaal waar je staat in de volwassenheid, op welke punten verbetering nodig is en hoe de toepassing van AI werkgelijk waarde kan hebben voor de organisatie. Vervolgens kun je acties ondernemen om de organisatie heel concreet klaar te stomen voor de AI die komen gaat.
Klaar voor AI?
Er zitten 20 dimensies in het TIMAF digitale volwassenheidsmodel. Om een idee te geven krijg je hier de 10 meest relevante dimensies. Dat is nog steeds de helft ... ;-)
Strategie - Welke strategie kan worden geholpen met deze AI-tools? Wanneer is de strategie succesvol en hoe meten we dit? Let op: het inzetten van AI-tools is geen doel of strategie op zich!
Proces - Welk (end-to-end) processen kunnen we optimaliseren dankzij deze AI-tools? Wie zijn hier de actoren en hoe meten we of het daadwerkelijk leidt tot een verbetering?
Samenwerking - Hoe kunnen we AI-tools inzetten om de onderlinge samenwerking te verbeteren? Kunnen we op het gebied van AI-initiatieven zelf ook beter samenwerken?
Governance - Hoe zorgen we ervoor dat de AI-tools goed worden ingebed in de organisatie? Met beleid, richtlijnen en een verantwoordelijke groep die beslissingen kan nemen.
Innovatie - AI is innovatie. Hoe zorgen we ervoor dat we de goede dingen doen en 'fast forward' leren van onze experimenten?
Datagedreven - Hoe zetten we data in om te bepalen of de AI-initiatieven echt waarde opleveren? Hoe gebruiken we de data om de inzet van de AI-tools te verbeteren?
Compliancy - Hoe borgen we de veiligheid van privacygevoelige informatie, hoe zorgen we ervoor dat de AI-output onze huisstijl eerbiedigt?
Gebruik - Hoe zorgen we ervoor dat medewerkers de tools op de juiste manier inzetten en dat het echt waarde en gemak oplevert?
Teams - Hoe zorgen we ervoor dat teams zich veilig genoeg voelen om de AI-tools uit te proberen en ervaringen met elkaar te delen?
Digivaardigheid - Hoe trainen en begeleiden we onze medewerkers in de vaardigheden om de AI-tools optimaal in te zetten?
AI is meer dan een tooltje naar binnen schuiven
Ik raak hier expres nog niet aan de meer 'technische' aspecten van AI-tools zoals de datakwaliteit, de architectuur en de interoperabiliteit. Maar voor een specifieke groep van professionals in de organisatie zijn dit belangrijke vraagstukken.
Het is je hopelijk duidelijk geworden dat de adoptie van tools in artificial intelligence meer is dan lukraak wat AI-tools introduceren en 'duizend bloemen' te laten bloeien.
AI komt er sowieso aan
De nieuwe generatie 'generative AI' komt binnenkort beschikbaar in alle bekende Office-applicaties van Microsoft en Google. Daar gaan medewerkers dus sowieso gebruik van maken.
Je kunt die AI-functionaliteit vast uitzetten. Maar het lijkt mij verstandig om medewerkers te laten experimenteren met de beschikbaarheid. Met duidelijke regels, aandacht voor respectvolle samenwerking en de mogelijkheid om van elkaar te leren en het geleerde te borgen in richtlijnen.
Maak 'al doende' AI-beleid
Formeer een 'AI groepje' met mensen - niet alleen van de IT-afdeling - die enthousiast zijn over deze ontwikkelingen. Laat hen samen beleid opstellen in samenwerking met de privacy officer, juristen, communicatieprofessionals, architecten en andere specialisten.
Beoordeel de AI-experimenten regelmatig op de waarde. Stop met tools die geen waarde toevoegen en ondersteun initiatieven die wel waarde hebben of in elk geval voldoende potentie lijken te hebben. Leg goed uit waarom de ene AI-tool wel wordt voorgezet en de andere niet.
Test je digitale volwassenheid
TIMAF ontwikkelde een volwassenheidsmodel om de digitale volwassenheid van je organisatie vast te stellen. Het geeft ook ondersteuning bij het bepalen wat er moet gebeuren om naar een hoger niveau te komen en het maakt duidelijk waar prioriteit aan moet worden gegeven. De handige zelftest helpt om je organisatie snel te scoren op de digitale volwassenheid. Beantwoord de vragen in deze zelftest en vraag na afloop om de resultaten.
