In de AI-hype zou je wel eens vergeten dat kunstmatige intelligentie al jaren wordt ingezet door organisaties. Er zijn nu al belangrijke lessen te leren. AI kan zeker helpen om een organisatie efficiënter te maken, maar we zien ook al hoe AI negatief kan uitpakken voor medewerkers.
Met behulp van AI kunnen complexere managementtaken, zoals het toezicht op werknemers en de beoordeling van sollicitanten, nu door machines worden overgenomen. Hoewel nog in de beginfase, wordt algoritmisch management - het delegeren van managementfuncties aan (AI-)algoritmen in een organisatie - een belangrijk onderdeel van de digitale transformatie in organisaties.
AI maakt processen effectiever en efficiënter
Algoritmisch management belooft werkprocessen effectiever en efficiënter te maken. Algoritmes kunnen bijvoorbeeld het inhuurproces van medewerkers versnellen door tegen relatief lage kosten grote hoeveelheden sollicitanten te filteren. Algoritmes kunnen bedrijven ook in staat stellen inzicht te krijgen in de productiviteit en prestaties van werknemers of deze te monitoren.
Algoritmes regelen de robots in een compleet geautomatiseerd magazijn waar goederen op het eerste gezicht 'lukraak' worden neergezet. De algoritmes leren waar een doos of pallet het beste kan worden geplaatst en weer het snelst kan worden opgepikt. Andere algoritmes ontdekken veel eerder dan een manager welke medewerkers overwegen om ontslag te nemen.
AI maakt het werk niet per se beter
Bij de implementatie van algoritmisch management moet echter rekening worden gehouden met ethische uitdagingen en mogelijke negatieve nadelen voor werknemers. In het geval van inhuur hebben AI-tools zware kritiek te verduren gekregen vanwege schadelijke vooroordelen die verschillende groepen mensen kunnen benadelen, wat heeft geleid tot pogingen om richtlijnen en voorschriften op te stellen voor ethisch verantwoord AI-ontwerp.
Uit onderzoek blijkt dat de exclusieve focus op efficiëntie de tevredenheid en prestaties van werknemers op de lange termijn kan verminderen doordat werknemers worden behandeld als louter programmeerbare "radertjes in een machine". Dit kan het welzijn en de tevredenheid van werknemers aanzienlijk ondermijnen, bijvoorbeeld doordat werknemers ertoe worden aangezet door te werken tot ze uitgeput zijn. Denk aan magazijnmedewerkers van Amazon en Uber-chauffeurs.
Big AI is watching you
AI is heel erg geschikt om mensen in de gaten te houden. Dat weten ze in China, maar ook organisaties in de westerse wereld zetten algoritmes in om de prestaties van hun medewerkers te monitoren. Dit is ethisch zeer dubieus en het leidt ook tot verzet bij medewerkers.
Mensen die weten dat zij in de gaten worden gehouden, passen hun gedrag aan. Dit leidt tot veel stress en in sommige gevallen tot bedrijfsongelukken. Dit is niet alleen onwenselijk, het schaadt ook de reputatie van een organisatie en het leidt tot veel uitval van personeel.
Symbiose tussen AI en mensenwerk
De onderzoekers achter het MITSloan-artikel Algorithmic Managment: The Role of AI in Managing Workforces pleiten voor een meer symbiotische relaties tussen wat de algortimes doen en wat managers doen. Algoritmes zijn prima geschikt voor kleine taken die zich eindeloos herhalen. Maar menselijke manager zijn veel beter in het overzien van alle factoren die spelen in het managen van medewerkers.
Dat lijkt een open deur, maar in de praktijk blijkt dat management worstelt met de optimale inzet van AI. De verwachtingen zijn vaak te hoog, de schade van verkeerd ingezette AI is hoog en de teleurstelling is dan zo groot dat men helemaal van AI wil afstappen. Dat is ook weer niet handig als concurrenten AI mogelijk wél optimaal inzetten.
AI als hulpje voor management
Op lagere managementniveaus in een organisatie kunnen AI-systemen zorgen voor taakcoördinatie terwijl menselijke managers toezicht houden en samenwerken. Op hogere managementniveaus scant AI de omgeving om informatie en beslissingsondersteuning te bieden, terwijl menselijke managers een strategisch en holistisch perspectief in de besluitvorming inbrengen.
Algoritmes zijn mensenwerk, met alle fouten daarbij
Aan het eind van het artikel waarschuwen de auteurs nog voor de gevaren van vooroordelen in algoritmes. We kennen al de gevallen waarin vrouwen of mensen met een niet blanke huidskleur werden gediscrimineerd door de algoritmes.
Wat ze niet noemen zijn de uitdagingen voor privacybescherming en problemen in de bescherming van gevoelige bedrijfsinformatie. Die risico's moeten niet worden onderschat.
Maar AI en algoritmes zijn blijvertjes. We moeten duidelijk leren hoe deze technologie het beste kan worden ingezet. De voordelen zijn legio, maar het blijft zaak om alert te zijn.
Het MITSloan-artikel Algorithmic Managment: The Role of AI in Managing Workforces geeft nog meer voorbeelden van de inzet van AI in organisaties.
Comentários